Miasto Łódź słynie z przemysłowej przeszłości, unikalnych obiektów architektonicznych, parków, instytucji artystycznych i różnorodnych festiwali. Wśród różnorodności łódzkich festiwali znajdują się te poświęcone teatrowi. W szczególności Międzynarodowy Festiwal Solistów Lalkarzy, który pojawił się na przełomie XX-XXI wieku. Organizatorem wydarzenia był łódzki Teatr Lalek „Arlekin”. Wydarzenie było jedynym tego typu festiwalem w Polsce – podaje strona lodzski.eu.
Organizator festiwalu – Teatr “Arlekin”
Zorganizowanie Międzynarodowego Festiwalu Solistów Lalkarzy w Łodzi było możliwe dzięki staraniom miejscowego Teatru “Arlekin”. Wydarzenie zostało sfinansowane wspólnie przez Miasto Łódź oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
Teatr Lalek Arlekin powstał w Łodzi w 1948 roku. Jego pierwszym dyrektorem był Henryk Ryl, reżyser, lalkarz i pedagog, a pierwsze spektakle wystawiane były dla dzieci. Później jednak w repertuarze Teatru Lalek Arlekin pojawiły się spektakle dla dorosłej publiczności. Pierwszymi takimi spektaklami były “Lekarz mimo woli” Moliera i “Miasto majstrów” Tamary Gabbe.
Ten łódzki teatr stał się jednym z nielicznych na świecie, który realizował spektakle za pomocą marionetek zawieszonych na 2,5-metrowych sznurach. Oprócz tej skomplikowanej techniki stosowano także inne metody kierowania marionetkami.
Pod koniec 2014 roku teatr otrzymał imię swojego założyciela – Henryka Ryla. Teatr Lalek “Arlekin” harmonijnie uzupełniał życie artystyczne Łodzi – lalkarze prowadzili liczne warsztaty i wydarzenia edukacyjne.
A także, jak wspomniano wyżej, teatr organizował Międzynarodowy Festiwal Solistów Lalkarzy. Zostanie on omówiony w dalszej części artykułu.
Na czym polega wyjątkowość festiwalu solistów lalkarzy?
Międzynarodowy Festiwal Solistów Lalkarzy po raz pierwszy odbył się w 1999 roku. Wyjątkowość tego łódzkiego festiwalu polegała na tym, że w Polsce nie było jeszcze podobnych wydarzeń.
Festiwal Solistów Lalkarzy odbywał się co dwa lata. Organizatorzy imprezy postawili sobie za cel pokazanie bogactwa technik sztuki lalkarskiej oraz propagowanie teatru lalek jako formy teatru. Przecież w rękach lalkarza lalka „ożywa” – zaczyna się ruszać, skakać, mówić, przekazywać widzowi swoje emocje i uczucia.
Publiczność Międzynarodowego Festiwalu Solistów Lalkarzy zanurzała się w ten świat – świat „żywych” lalek. Wydarzenie składało się z dwóch części. Pierwszą częścią festiwalu był konkurs dla lalkarzy. Zgodnie z regulaminem, o Grand Prix rywalizowało około dwóch dziesiątków lalkarzy, z których każdy pokazywał swój własny spektakl. Przed przystąpieniem do konkursu aktorzy składali wnioski o udział, po czym wybierano około 20 najlepszych z nich.
Uczestnicy części konkursowej festiwalu przedstawiali mono-spektakle lalkowe trwające od 45 do 120 minut. Podczas tych spektakli lalkarze stosowali różne techniki kierowania lalkami: demonstrując spektakle za parawanem zasłaniającym aktora, używając lalek rękawicowych, używając lalek poruszających się za pomocą sznura lub drutu.
Zwycięzcy etapu konkursowego festiwalu otrzymywali nagrody pieniężne. W drugiej części festiwalu publiczność miała okazję podziwiać spektakle lalkowe w wykonaniu światowej sławy lalkarzy.
Międzynarodowy Festiwal Solistów Lalkarzy przyciągał do Łodzi aktorów z całego świata. Na festiwal przyjeżdżali lalkarze z Argentyny, Brazylii, Chile, USA, Japonii, Portugalii, Francji, Hiszpanii, Norwegii, Rosji, Czech, Węgier i innych krajów, a także z całej Polski.
Dla doświadczonych lalkarzy festiwal był doskonałą okazją do wymiany doświadczeń, a dla początkujących lalkarzy był okazją do zdobycia nowych doświadczeń zawodowych.
W programie wydarzenia były spektakle zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci. Tradycyjnie festiwal otwierał barwny pochód lalkarzy i szczudlarzy główną ulicą Łodzi, Piotrkowską.
Festiwal istniał do 2011 roku. Został wysoko oceniony przez krytyków teatralnych, publiczność i media. Później, wraz z Międzynarodowym Festiwalem Sztuki Ulicznej „TrotuArt” (kolejny projekt Teatru “Arlekin”), festiwal Solistów Lalkarzy przekształcił się w nowe wydarzenie artystyczne w Łodzi – festiwal “AnimArt”. Impreza ta poświęcona jest animacji teatralnej i filmowej.
Festiwal Solistów Lalkarzy pozostał jednak żywym i barwnym wspomnieniem artystycznym dla mieszkańców i gości miasta.